Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na

Aşağıdaki sorularımın İçişleri Bakanı tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Saygılarımla.

Mehmet SİNCAR
Mardin Milletvekili

9.5.1993 günü saat 5.00 sıralarında 63 KE 758 plakalı araçla Nusaybin’den Urfa’ya giden Mehmet Çelik ve Cemal Çatin’e saat 5.00 sıralarında Viranşehir Karayolu üzerinde bulunan Kırlı Jandarma Karakolu önünden geçerken bir uzman çavuş ve üç asker tarafından hiçbir ihtarda bulunulmadan ateş açılmıştır.

Açılan ateş sonucu Mehmet Çelik kafasından aldığı kurşunlarla yaralanmış, Cemal Çatin ise şans eseri kurtulmuştur.

Daha sonra olay yerine gelen resmi ve sivil polisler Mehmet Çelik’i hastaneye götürürlerken yolda yaşamını yitirmiştir.

Polisler yaralıyı hastaneye götürdükten sonra savcı gelmeden araba askerler tarafından karakol bahçesine çekilerek yıkanmış ve olaya kaza süsü verilmek istenmiştir. Ayrıca Cemal Çatin’e de karakolda gerilla elbisesi giydirilerek gerillaya benzetilmeye çalışılmıştır.

Daha sonra olay yerine gelen nöbetçi Cumhuriyet Savcısı Atıf Akçal önce hiçbir otopsi yapmadan Mehmet Çelik’in otomobilinin devrilmesi sonucu başını çarpması nedeniyle öldüğü şeklinde rapor hazırlanmış, daha sonra hastanede Mehmet Çelik’in başına isabet eden tek kurşunla öldüğü şeklinde ikinci bir rapor hazırlanmıştır.

Karakol Komutanı uzman çavuş daha sonra önceden birçok kez Irak’tan gelen kamyonları durdurarak rüşvet istediği söylenmektedir.

Olaydan yara almadan kurtulan Cemal Çatin’in yakınları bir süre önce yine Nusaybin’den gelirken karakol yakınında bulunan Sümer tesislerinde yemek yerken, aynı uzman çavuş tarafından 2 milyon lira rüşvet aldığını ve “Beni görmeden geçerseniz sizi yaşatmam” dediğini ileri sürdüler.

Devletin asli görevi olan vatandaşın can ve mal güvenliğini sağlama ilkelerinden ne anlıyorsunuz?

Söz konusu uzman çavuş ve askerlerin yaptığı bir cinayet değil midir?

Hiçbir gerekçe olmadan vatandaşa ateş açma cesaretini kimlerden almaktadırlar?

Sorumlusu hakkında soruşturma açmayı düşünüyor musunuz?

Şayet açtıysanız durum hangi aşamadadır?

Cevabı

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı’na

1. Mardin Milletvekili Mehmet Sincar’ın; Urfa-Viranşehir Karayolu üzerindeki Kırlık J. Krk. Önünden geçen bir araç içerisindeki iki şahsa Jandarma tarafından ateş açıldığı ve bunlardan birinin öldüğü iddiasına ilişkin soru önergesi incelenmiştir.
2. 9 Mayıs 1993 günü saat 5.25 sıralarında, Viranşehir Emniyet Müdürlüğü görevlilerince İlçe J. K. lığına, 63 KE 758 plaka nolu Renault marka otomobilin polis ekibinin “dur” ihtarına uymayarak hızla Şanlıurfa istikametine doğru kaçtığı, aracın polis ekibince takip edildiği fakat durdurulamadığı bildirilerek yardım istenmiştir.
3. Viranşehir İlçe J. K. lığınca, güzergahtaki Kırlık J. Krk. na aracın plakası ve eşgali bildirilerek yakalanması için talimat verilmiştir. Karakol K. lığınca üzerinde gerekli tedbirler alınarak araç beklenmiş, 5.30 sıralarında yol kapama noktasına gelen araç sürücüsü, duracakmış gibi yavaşladıktan sonra aracı görevli jandarmaların üzerine sürmüş, dur levhası ve dur ihtarlarına uymayarak barikatı yarıp hızla uzaklaşmaya başlamıştır. Sürücünün, havaya yapılan ihtar ateşine de uymaması üzerine aracın lastiklerine (2) el ateş edilmiş ise de, yolun meyilli olması nedeni ile araç isabet almış, 200 m. İleride şarampole inerek durmuştur. Otomobilin yanına gelindiğinde, içindeki şahıslardan Mehmet Çelik’in başından yaralandığı görülerek, derhal Viranşehir Devlet Hastanesine sevk edilmiş fakat tedavisi sırasında ölmüştür. Mehmet Çelik’in yanında bulunan Cemal Çatin yakalanmış, araçta yapılan aramada (610) karton yabancı menşeli sigara ele geçirilmiştir. Sağ olarak yakalanan Cemal Çatin’in, 26 Ocak 1993 tarihinde Viranşehir-Kırlık J. Krk. K. lığınca (450) kg. kaçak çay ile yakalanan ve hakkında yasal işlem yapılan şahıs olduğu anlaşılmıştır.
4. 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile 17 Aralık 1983 tarih ve 18254 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Jandarma Teşkilat Görev ve Yetkileri yönetmeliğinde, Jandarmanın silah kullanma yetkileri ve bu yetkilerin kullanılacağı durumlar belirtilmiştir. Yönetmeliğin (39) uncu maddesi (i) bendinde; “Ülke içinde rastlanan kaçakçılar “dur” emrini dinlemez ve havaya ateş açılarak yapılan uyarıya da aldırmaz ise kaçakçıları ele geçirmek için Jandarma silahını kullanır” hükmü mevcuttur.
5. Olayla ilgili olarak Viranşehir C. Başsavcılığınca; (1) Uzm. J. Çvş. ile (3) erbaş ve er hakkında, “Kastın aşılması suretiyle adam öldürmek” suçundan Şanlıurfa 2 nci Ağır Ceza Mahkemesinde, 25 Mayıs 1993 gün ve Esas: 1993/998, 1993/58 sayılı iddianame ile dava açılmıştır. Yargılama Şanlıurfa 2 nci Ağır Ceza Mahkemesinde sürdürülmektedir.

Arz ederim
07.07.1993

Mehmet GAZİOĞLU
İçişleri Bakanı